ຊົນເຜົ່າ ມົ້ງ (Hmong Ethnic Group)

ປະຫວັດ ຄວາມເປັນມາ ແລະ ຊື່ເອີ້ນ

ມົ້ງແມ່ນຊົນເຜົ່າຫນຶ່ງທີ່ດຳລົງຊີວິດຢູ່ດິນແດນປະເທດລາວເຮົານັບແຕ່ກາງສະຕະວັດທີ XlX ເປັນຕົ້ນມາ. ຊົນເຜົ່ານີ້ໄດ້ອົບພະຍົບເຄື່ອນຍ້າຍມາຈາກຕີເບດ, ຊີບີລີ, ມົງໂກນ ເຂົ້າສູ່ປະເທດຈີນ ແລະຕັ້ງຫລັກແຫລ່ງຢູ່ລຸ່ມແມ່ນ້ຳເຫລືອງ (ຮວງຮາ). ຍ້ອນສົງຄາມຈິ່ງໄດ້ອົບພະຍົບ ແລະເຄື່ອນຍ້າຍຖອຍລົງມາທາງທາງພາກໃຕ້ຂອງປະເທດຈີນ ແລ້ວເຂົ້າສູ່ປະເທດຫວຽດນາມ, ລາວ ແລະ ລາຊະອານາຈັກໄທ.

ຊົນເຜົ່າມົ້ງເອີ້ນຕົນເອງວ່າ “ມົ້ງ”, ສຳລັບຊົນເຜົ່າມົ້ງຢູ່ລາວການທີ່ເອີ້ນຊື່ມົ້ງແມ່ນວ່າເຂົາມັກ ແລະ ເພິ່ງພໍໃຈ, ທັງແມ່ນຊື່ດັ້ງເດີມ ແລະ ເປັນຊື່ທີ່ນຳໃຊ້ທາງລັດຖະການໃນປັດຈຸບັນ. ຄຳວ່າ “ມົ້ງ” ຕາມຄວາມຫມາຍຂອງພາສາເຂົາເຈົ້າແປວ່າ: “ຄົນ”. ຊົ່ນເຜົ່າມົ້ງຢູ່ລາວປະກອບດ້ວຍຫລາຍແຊງເຊັ່ນ: ມົ້ງຂາວ (ມົ້ງເດີ້), ມົ້ງລາຍ (ມົ້ງເລງ, ມົ້ງຊິ, ມົ້ງຢົ້ວ), ແລະ ມົ້ງດຳ (ມົ້ງດູ້).

ອາຊີບ

ການດຳລົງຊີວິດທາງດ້ານເສດຖະກິດຂອງຊົນເຜົ່າ ມົ້ງ ສ່ວນຫລາຍແມ່ນປະກອບອາຊີບທາງດ້ານການກະເສດເປັນຕົ້ນ: ເຮັດໄຮ່ປູກເຂົ້າຈ້າວ ແລະສາລີ. ນອກຈາກນີ້, ຍັງປູກພືດຜັກ, ມັນຊະນິດຕ່າງໆຮັບໃຊ້ຊີວິດປະຈຳວັນ ແລະ ນິຍົມການລ້ຽງສັດຫຼາຍປະເພດ ເຊັ່ນ: ງົວ, ຄວາຍ, ມ້າ, ແບ້, ໝູ, ໝາ, ເປັດ ແລະ ໄກ່. ສຳລັບຜູ້ຊາຍແມ່ນມີຄວາມຊຳນານທາງດ້ານການຕີເຫຼັກ ແລະ ແມ່ຍິງມີຄວາມຊຳນານທາງດ້ານການຍິບປັກຖັກແສ່ວແບບລວດລາຍຕ່າງໆສະເພາະທີ່ເຂົາເຈົ້າມັກນິຍົມກັນ. ພ້ອມກັນນັ້ນຍັງມີຄວາມເອົາໃຈໃສ່ໃນການເລືອກແນວພັນສັດ, ແນວພັນພືດເພື່ອຕອບສະໜອງຜົນຜະລິດໃຫ້ໄດ້ຮັບຜົນດີຂຶ້ນເລື້ອຍໆ. ປັດຈຸບັນ ຊົນເຜົ່າມົ້ງ ຈຳນວນໜຶ່ງ ຫັນມາສູ່ອາຊີບການເຮັດນາປູກເຂົ້າຈ້າວ ແລະ ຄ້າຂາຍຢູ່ຕາມເຂດທົ່ວພຽງ.

ເຄື່ອງນຸ່ງຫົ່ມ

ເປັນທີ່ຍອມຮັບກັນແລ້ວວ່າໃນສັງຄົມປັດຈຸບັນ ການທີ່ຮັກສາເຄື່ອງນຸ່ງຫົ່ມ ເອ້ຍ້ອງໄດ້ດີກ່ອນເພິ່ນນັ້ນກໍ່ແມ່ນຊົນເຜົ່າມົ້ງນັ້ນເອງ, ເຊິ່ງມັນສະແດງອອກໄດ້ຢ່າງຈະແຈ້ງໃນທົ່ວໆໄປ ບໍ່ວ່າຈະເປັນ ບຸນປະເພນີ ຫຼືວັນທຳມະດາ ພວກເຮົາກໍ່ຈະພົບເຫັນ. ເຄື່ອງນຸ່ງຫົ່ມທີ່ເປັນເອກະລັກຂອງເຜົ່າຕົນເອງເຊັ່ນ: ສຳລັບແມ່ຍິງກໍ່ຈະເປັນເສື້ອ ແລະ ນຸ່ງກະໂປ່ງທີ່ມີລວດລາຍໃນການປັກແສ່ວ ແລະ ເຄື່ອງປະດັບເອ້ຍ້ອງຫຼາຍສີສັນເຊັ່ນ: ປອກແຂນ, ສາຍຄໍ, ຕ້າງຫູ ແລະ ໝວກ. ສຳລັບຜູ້ຊາຍກໍຈະນຸ່ງເສື້ອ, ໂສ້ງສີດຳທີ່ມີການປັກແສ່ວລວດລາຍຕ່າງໆ.